Literacka a teatralna wizja losów Józefa K.

18 grudnia 2018 roku grupa licealistów z Dąbrowy Białostockiej obejrzała w Teatrze Dramatycznym w Białymstoku spektakl  „Proces. Rekonstrukcja” w reżyserii  Tomasza Kaczorowskiego. Przybliża on widzowi  paraboliczny i psychologiczny  tekst literacki, a mianowicie „Proces” Franca Kafki.  Powieść zapisała się w historii literatury jako genialna metafora totalitaryzmu i  opowieść o samotności człowieka w świecie, w którym wszechwładne państwo i biurokracja odbierają mu  prawo do prywatności i wolności. Fascynujący charakter powieści potęguje narracja utrzymana w konwencji absurdu.

Inscenizacja  Teatru PAPAHEMA jest  odsłoną,  która stanowi spore wyzwanie interpretacyjne. To współczesne spojrzenie na historię Józefa K.  Grupa rekonstrukcyjna przenika do świata bohatera  i bada wnikliwie  jego przypadek. Zostaje on  wciągnięty  w świat niczym z sennego koszmaru, a jego historia kończy się tragicznie – zostaje zamordowany.  W spektaklu głos oddano postaciom, które Józef K. spotyka na swej drodze. To, co widzimy na scenie, rodzi smutne refleksje , że my jako uczestnicy kultury i społeczeństwa jesteśmy oceniani, obserwowani i wrzucani w różne  konteksty i tak  naprawdę każdy  z nas może się utożsamiać z Józefem K.  Należy jednak pamiętać o podmiotowym charakterze istnienia –  nie możemy dopuścić, by nami manipulowano. Pojawia się pytanie, co mógł zrobić Józef K. by ocalić siebie? Jakich działań nie podjął?

W spektaklu zwracają uwagę rekwizyty – rozsypany  czarny manekin, co może  oznaczać zagubienie bohatera,  kamera, która symbolizuje kontrolę, makieta , czyli życie Józefa K. a także opozycyjna  kolorystyka – czerń i biel. Dekoracja sceny jest  momentami dość ascetyczna, co powoduje, że skupiamy się na słowie i geście.

Młodzież z zainteresowaniem obejrzała ten trudny  spektakl. Zachęcamy  teraz do przeczytania książki  i konfrontacji lektury  i jej scenicznej realizacji.

Opiekunowie wyjazdu: Dorota Budzińska, Edyta Budnik, Urszula Puczyńska

Tekst: Urszula Puczyńska